Jedzenie na Kubie - co warto zjeść z lokalnej kuchni?

28.4.2025

Kuba przez wiele lat była odcięta od reszty świata, dlatego kuchnia kubańska bazuje głównie na lokalnych produktach, które są dostępne na wyspie. Mimo to, odzwierciedlają się w niej wpływy kuchni hiszpańskiej, indyjskiej, afrykańskiej i innych kuchni karaibskich. Poczuć prawdziwą Kubę to zasmakować jej kuchni i zanurzyć się w smakach kształtowanych przez wieki historii, tradycji i pasji. Przedstawiamy nasz przewodnik po kubańskich smakach, który jest podróżniczym niezbędnikiem, jeśli chcecie spędzić wakacje na Kubie.

Co warto zjeść na Kubie?

Kuchnia tego regionu jest tak bogata i różnorodna jak jego historia – ukształtowana przez wpływy rdzennych mieszkańców, hiszpańskich kolonizatorów, afrykańskich niewolników oraz imigrantów z różnych zakątków świata. Rozwój kubańskiej sztuki kulinarnej nierozerwalnie wiąże się z burzliwymi wydarzeniami politycznymi i społecznymi, które na przestrzeni lat kształtowały życie na wyspie. W wyniku embarga handlowego nałożonego przez Stany Zjednoczone w latach 60., Kubańczycy musieli nauczyć się gotować z tego, co było dostępne lokalnie. Kreatywność w kuchni stała się koniecznością, co zaowocowało wieloma prostymi, ale bardzo smacznymi daniami. Mimo wielu trudności, kuchnia ta nie tylko przetrwała, ale i rozkwitła i stała się dowodem niezwykłej pomysłowości i wytrwałości Kubańczyków. Wciąż się rozwija, wzbogacając o nowe smaki i techniki, jednocześnie z wielkim szacunkiem pielęgnując tradycje, które zapewniły jej trwałe miejsce w kulinarnej kulturze Karaibów.

Podstawą kuchni kubańskiej są proste, lecz pełne aromatu składniki, które tworzą fundament wielu tradycyjnych potraw. Ryż, fasola, banany i warzywa korzeniowe dostarczają sytości oraz odpowiedniej tekstury, natomiast czosnek, kminek, oregano i liście laurowe wzbogacają dania intensywnymi aromatami. Cytrusy, szczególnie limonka i gorzka pomarańcza, wprowadzają orzeźwiającą nutę kwasowości, doskonale przełamującą bogactwo mięs i gęstych gulaszów. Tropikalne owoce, takie jak mango, ananas czy papaja, dodają natomiast słodkiego akcentu zarówno potrawom wytrawnym, jak i deserom.

Popularne dania na Kubie

Ropa Vieja

W dosłownym tłumaczeniu ,,stare ubrania". Nazwa nawiązuje do wyglądu długo duszonej, szarpanej wołowiny, przypominającej postrzępione szaty. Przepis przywędrował na Kubę z Wysp Kanaryjskich w XIX wieku. Jest to bardzo treściwy gulasz z rozdrobnionej wołowiny gotowanej w sosie pomidorowym z dodatkiem cebuli, papryki i przypraw.

Vaca Fita

Czyli ,,czyli smażona krowa", jest dosłownie tym, czego można się spodziewać – marynowaną wołowiną smażoną do chrupkości. Podawana jest najczęściej z cebulą i sokiem z limonki dla dopełnienia smaku.

Pollo ala Plancha

Pyszny w swej prostocie. To marynowany kurczak smażony na grillu. Marynata jest tutaj nośnikiem smaku – przygotowywana jest na bazie soku z kwaśnej pomarańczy, czosnku, kminku i oregano, a w mieście Santiago de Cuba dodawane jest dodatkowo zmielone ziele angielskie. Tak przygotowany kurczak podawany jest z ryżem.

Congri

Jedno z najbardziej charakterystycznych dań kuchni kubańskiej, wywodzące się z tradycji afrykańskich. Jego podstawę stanowią czarna fasola i ryż, gotowane razem z dodatkiem skórek wieprzowych, chrupiącego bekonu oraz aromatycznych przypraw, takich jak kminek i oregano. W zależności od regionu i kucharza, przepis na congrí może się różnić – w jednej wersji będzie bardziej kremowy, w innej mocno przypieczony na dnie garnka.

Ajiaco

Prawdziwe kulinarne dziedzictwo Kuby. To gęsta, sycąca zupa-gulasz przygotowywana z różnych rodzajów mięs – najczęściej wołowiny, wieprzowiny i drobiu – oraz bogactwa lokalnych warzyw: manioku, kukurydzy, batatów, ziemniaków czy plantanów. Ajiaco odzwierciedla esencję kubańskiej kuchni: prostotę oraz umiejętność tworzenia niezwykle aromatycznego dania z prostych produktów.

Słodkości i desery na Kubie

Podróżując po Kubie, nie sposób odmówić sobie chwili słodkiego zapomnienia. Czy to na targu w Hawanie, w niewielkiej kawiarni w Trynidadzie, czy podczas domowej kolacji na prowincji – kubańskie desery są doskonałym zwieńczeniem każdej kulinarnej przygody. Wśród kubańskich deserów kluczową rolę odgrywają owoce cytrusowe. Limonki i gorzkie pomarańcze są nie tylko popularnymi dodatkami do dań głównych, ale również podstawą wielu słodkich przysmaków. Ich orzeźwiająca kwasowość idealnie przełamuje słodycz syropów i kremów, nadając deserom lekkość i wyrazistość. Owoce tropikalne, takie jak mango, papaja, guawa czy ananas, to kolejny nieodłączny element kubańskich deserów. Serwowane na świeżo, w formie kompotów lub smażone z odrobiną cukru, często stają się główną atrakcją stołu. Szczególną popularnością cieszy się dulce de guayaba – konfitura z guawy, podawana najczęściej z kremowym serem jako prosta i szybka przekąska.

W kubańskich domach nie brakuje także bardziej sycących deserów. Arroz con leche, czyli ryż na mleku z dodatkiem cynamonu i skórki cytrusowej, to klasyka, której nie można pominąć. Podobnie jak flan de leche – kremowy karmelowy budyń, będący jednym z najczęściej serwowanych deserów na wyspie.

Jakie smaki dominują w kuchni kubańskiej?

Kubańczycy nie używają intensywnych przypraw w dużych ilościach. Zamiast tego, w kuchni królują zioła i przyprawy, które nadają potrawom subtelny, ale wyrazisty smak. Czosnek, cebula, liście laurowe, oregano i kminek są podstawą wielu pysznych dań. Dzięki nim potrawy zyskują charakterystyczną głębię bez potrzeby ostrego posmaku. Jeśli chodzi o desery, to kubańska kuchnia lubi naturalną słodycz. Mango, ananas, papaja czy guawa pojawiają się nie tylko w słodkich wypiekach, ale często też jako dodatek do mięs i sałatek. To właśnie tropikalne owoce wprowadzają do kuchni kubańskiej lekkość i egzotyczny charakter.

Wołowina, wieprzowina i drób są często podstawą kubańskich dań. Mięsa najczęściej są duszone lub powoli gotowane, sprawia to, że są niezwykle miękkie i aromatyczne. Ryż i czarna fasola to podstawa wielu tradycyjnych posiłków, jak choćby w klasycznym daniu moros y cristianos. Ich neutralny smak stanowi idealne tło dla bogatszych, intensywniejszych dodatków – sosów, mięs i pikantnych warzyw.

Kubańczycy doskonale wiedzą, jak równoważyć bogate smaki tłustych mięs z lekkością egzotycznych smaków. Limonka, gorzka pomarańcza i cytryny to nieodłączne składniki kubańskiej kuchni. Sokiem z cytrusów marynuje się mięso, doprawia ryby i warzywa, a także przyrządza orzeźwiające sosy i dressingi.

Ciekawostki i historia kuchni kubańskiej

Na ulicach miast takich jak Hawana bardzo popularne są paladares – prywatne restauracje, często prowadzone w domach. Serwują autentyczną, domową kuchnię, a ich rozwój jest stosunkowo nowy, bo jeszcze w latach 90. XX wieku prywatne restauracje były w zasadzie zakazane.
Na Kubie kawa to nie tylko napój – to ważny element codziennych spotkań towarzyskich. Tradycyjna kubańska kawa jest bardzo mocna i słodka, często podawana w małych filiżankach jako cafecito.
W okresie tzw. Okresu Specjalnego w latach 90., po upadku ZSRR, Kuba stanęła w obliczu ogromnych braków żywności. Ludzie gotowali wówczas m.in. gulasze z bananów, ponieważ mięso było całkowicie niedostępne.
Na Kubie mango uznawane jest za króla owoców. Sezon na mango (od maja do września) to prawdziwe święto – owoc ten trafia zarówno do deserów, jak i dań głównych, sałatek i napojów.